De mist hing vanmorgen laag tegen de grond toen ik het rolluik van mijn slaapkamerraam omhoog trok. Zo zal het wellicht ook geweest zijn. In de loopgraven in de Westhoek. Mist waardoor je amper kon zien waar je stond. Eenzaam, verlaten, wachtend. Niet wetend wat de volgende dag of weken zou brengen. Weg van je familie, een eenzame foto in je jaszak als aandenken opdat je ze niet zou vergeten. De stemmen van je dierbaren hoorde je enkel nog in je hoofd. Met je voeten in de modder, wachtend. Het duurde nu al vier jaar. Vier jaar oorlog. Vier jaar verlies, ellende, dood. Je hoopte dat het ooit zou stoppen. En dan op 11 november 1918 om 11 uur was het zover: wapenstilstand. Het moet onwezenlijk geweest zijn. Stop. Gedaan. Terug naar de dagdagelijkse wereld. Die toen je terug thuis was helaas ook veranderd bleek. Net als jij.
Wapenstilstand WO I
We herdenken vandaag de wapenstilstand van de Eerste Wereldoorlog. Honderd jaar geleden is het al. Nog niet vergeten, of toch? Want toen ik mijn mailbox opende, werd ik overstelpt met kortingen voor “singles day”. Oké, ik ben single, dus zou blij moeten zijn met de mogelijkheid om mezelf eens te verwennen door te shoppen met extra korting. Toch voelde het niet juist. Nee, dit was geen dag om volop te gaan shoppen. Het ligt misschien aan mijn hoogsensitiviteit, maar ik voelde veeleer een tristesse in mijn hart die er bleef hangen als mist over een veld. Melancholie, dat is misschien het juiste woord. Alsof het lijden van al die gesneuvelden uit WO I mij onzichtbaar raakten door de mistflarden heen. Nee, het voelt niet juist om op deze datum een nieuwe hoogdag voor het materialisme, het shoppen te introduceren.
Dat juist 11 november de dag van de wapenstilstand is, zou dat te maken hebben met de feestdag van Sint-Maarten van Tours en de Sint-Maartensvuren, vraag ik me af? Sint-Maarten was een heilige, een legerofficier die zijn mantel in twee sneed om eentje aan de armen te geven. Wellicht is het feest door de kerkelijke overheid ook op deze dag geplaatst, na Samhain, het Keltisch feest waar de doden dichter bij ons waren (nu Halloween) en de vuren die aangestoken werden ter ere van de Germaanse god Wodan. Al het vee werd dan op stal geplaatst om de komende winter te overleven, er werd feest gevierd waarbij ganzen werden geslacht. Dat juist een feestdag ter ere van een Germaanse (Duitse) God Wodan diende als wapenstilstanddag vind ik een absurde speling van de geschiedenis.
Vergelijking met corona
Je kan veel gelijkenissen vinden in de periode WO I en deze coronatijd. Er woedt nu ook een oorlog, maar dan tegen een onzichtbaar virus, niet tegen een gekende vijand. In de ziekenhuizen worden er elke dag veldslagen geleverd die wij op het thuisfront niet zien. Mensen die eenzaam in het ziekenhuis liggen, alleen in het woonzorgcentrum verblijven of singles die nu al twee weken in isolatie leven. Ja, happy singles day! We zijn net als soldaten aan het front, eenzaam wachtend op betere tijden. Niet weten wanneer we uit de loopgraven kunnen komen.
Alleen hebben wij internet, wij kunnen elkaar zien, elkaar horen, zelfs vanop duizenden kilometers afstand. Wij staan niet in weer en wind op wacht. Wij hebben voedsel in overvloed en hoeven niet te vrezen voor een knorrende maag. Wij hoeven niet te vrezen voor die verdwaalde kogel. Wij hoeven enkel het virus te vrezen dat dankbaar gebruik maakt van de burgers die onachtzaam maatregelen aan hun laars lappen. Dat is onze onzichtbare, verdwaalde kogel die ons onverhoeds kan treffen.
Solidariteit en kameraadschap hielp toen de soldaten door de oorlog, zoals solidariteit en vriendschap, mededogen, ook voor wie je niet kent, ons vandaag door deze coronatijd zal helpen. We plaatsen lichtjes voor de ramen om onze strijders aan het coronafront te ondersteunen. Elf november heeft iets met vuur. De Sint-Maartensvuren vermelde ik al. Vaak wordt dan ook verwezen naar de Bijbel die inspiratie zou geboden hebben voor de Sint-Maartensvuren (de echte inspiratie waren natuurlijk de feesten van de Kelten en de Germanen, maar die waren heidens). In de Bijbel staat in Lucas 11:33 (let op de elf en dan nog eens 3 x 11 = 33): “Wie een lamp aansteekt, zet hem niet in een donkere nis, maar plaats hem op een standaard zodat zij die binnenkomen het licht kunnen zien.” Dat is wat wij nu exact doen om de mensen van de zorg te ondersteunen en al wie het kan gebruiken: een licht aansteken dat iedereen kan zien.
Elf: het gekkengetal
Vaste lezers weten al dat ik gefascineerd ben door numerologie. In een vorige blogpost heb ik het al eens gehad over elf, het gekkengetal. Want 11 november is ook de start van het carnavalsseizoen, vooral in Duitsland. Elf of alf verwees in het bijgeloof naar geesten. Dit jaar hebben we 4 keer het gekkengetal: 11-11-2020 of 11-11-22 als je de ‘0’ wegdenkt, samen 44. Hetzelfde getal als 11:33, het zojuist genoemde Bijbelvers. Ook dat is samen het getal 44. Het getal vier staat in de Griekse en de gnostische numerologie voor de groei tijdens de strijd tegen limieten. Na een strijd waarbij je tegen je grenzen aanloopt, volgt een groei. Als maatschappij en/of persoonlijk. In de Vedische numerologie staat 4 onder andere voor rebellie en strijd. Vandaag is dus een strijddag: tegen corona, voor het respect voor de herdenking van WO I, los van commerciële acties als singles day.
Twee keer 4 is ook 8, het getal van de eeuwigheid (lees hiervoor deze blogpost over de nacht en de acht). Acht staat voor de eeuwig durende cyclus van de tijd, waar elke cyclus altijd een begin en een einde kent. Na de zeven dagen van de schepping, was de achtste dag een nieuw begin. De achthoek die gebruikt wordt in kerken (8 is ook onderdeel van de Fibonacci-getallenreeks) verwijst niet enkel naar de eeuwigheid, maar naar de overgang, het overschrijden van de drempel naar een nieuw begin (het koor van veel kerken heeft iets met het cijfer 8, bijv. ook de kerk in Lissewege). Het levenswiel heeft 8 spaken (denk ook aan het achtvoudig pad in het Boeddhisme). In de Tarot staat de kaart bekers 8 voor het afscheid nemen van iets en een onzekere toekomst. Je verlaat een bekende omgeving met pijn in het hart. Ook de andere tarotkaarten met 8 hebben iets te maken met een nieuw begin (zie ook mijn blogpost ‘Verandering hangt in de lucht’).
Het wiel van eeuwigdurende verandering
We zitten allemaal in het wiel van eeuwigdurende verandering gevangen. We zijn gevangen, want we weten niet of de wereld die we kenden voor corona ooit terugkeert. We zijn gevangen want we weten niet hoe onze toekomst er uit ziet. We zijn gevangen want we leven met minder ‘lif(v)e’-contact met elkaar. We zijn gevangen, want we komen niet meer buiten zonder mondmasker. We zijn gevangen in onszelf. Want deze gevangenschap dwingt je van vragen te stellen aan jezelf.
We mogen dan wel gevangen zijn, maar we zijn ook vrij. We zijn vrij in onze gedachten. We zijn vrij om te praten met wie we willen. We zijn vrij om te kijken naar wat we willen. We zijn vrij om lief te hebben. We zijn vrij om ons leven te organiseren op de manier die het best past volgens de omstandigheden. We zijn vrij om te bepalen hoe we ons leven willen verder zetten de komende weken, maanden, jaren, tijdens en na corona. We zijn vrij.
Is het tijd om aan het levenswiel een extra draai te geven voor jezelf? De oude wereld verlaten we hoe dan ook, er zal een nieuwe in de plaats komen. De vraag is: blijf je liever in gevangenschap je vastklampen aan jouw oude wereld of ben je bereid om, zelfs al is het met pijn in het hart, een stap te zetten naar een nieuw, onbekende wereld? Wat dat is, maak jij uit: ander werk, andere relatie, andere woonplaats, andere gewoontes. Er is iets dat vandaag vraagt naar een nieuw begin, de vier en de acht roepen erom. En wat je ook in gedachten hebt, het is niet gek wat je wilt doen. Op deze dag 11 november mag je gek doen, mag je iets beslissen dat de buitenwereld misschien niet begrijpt. Mag je je eigen vuur, je eigen licht aansteken om dat te doen wat je stiekem al altijd wou doen. Dus zaag aan die tralies van je gevangenis en ontsnap. De wereld bereidt zelf al haar eigen ontsnapping voor, je voelt het, er gloort opnieuw een klein lichtje aan de horizon dat deze coronatijd niet eeuwig zal duren.
De wereld staat niet stil, alles evolueert. Wij zitten gewoon gevangen in de wereld rondom ons, in het wiel van eeuwigdurende verandering. Hoe we ermee omgaan met nieuwe situaties, dat bepaalt welke draai we ons eigen levenswiel kunnen geven. Maar ondanks het feit dat alles verandert, heb ik het er wel moeilijk mee dat vandaag, de herdenkingsdag van wapenstilstand gewoon een nieuwe commerciële dag wordt: singles day. Dan zeg ik liever single day: laat dit de enige dag, the single day, zijn van 2020 waar je gek mag doen, waar je beslist om te groeien, om met iets nieuws te beginnen. In 1918 was deze dag het begin van vrede. Het verlaten van de oorlog. Welke situatie wil jij achter je laten? Welk begin is 11 november 2020 voor jou? Plots weet ik waarom ik me zo melancholisch voel. Ik zal iets achter me laten omdat er iets nieuws op mij ligt te wachten. Wat weet ik niet, ik voel het. Laat het levenswiel zijn werk maar doen op deze dag van het gekkengetal.
Bronnen:
FANTHORPE, L. en FANTHORPE, P., Mysteries and secrets of numerology, 2013.
JOHARI, H., Numerology. With tantra, ayurveda and astrology, 1990.
Lees ook:
Alaaf: de herkomst van carnaval
Halloween of tijd om in de spiegel te kijken
De verborgen betekenissen in namen
De schatkist van een bibliotheek
Foto: Jakub Kriz via Unsplash